Mailen via mail@eijkemans.com. Inschrijven of uitschrijven, en zeer onregelmatig bloggen, via deze link.

Guatemala (gejat van Lonely Planet)

21 April 2006
Zo, na 76 dagen stilte, 150 uur yoga en 90 uur meditatie tijd om weer eens wat te schrijven. Laat ik maar eens beginnen met het uitspreken van mijn medelijden met de mensen die gedwongen hun spraakvermogen moeten missen. Want niet kunnen praten is niet makkelijk, en ik wist dat het voor mij niet permanent zou zijn. Zo was er de café-eigenaar die plots ook niet meer kon praten als ik wilde bestellen en eveneens gebaren ging gebruiken: net of alle stommen ook doof zijn. En er was de mijnheer die mij na een "Hello" zijnerzijds, en een vriendelijk knikje mijnerzijds, mij bits toesnauwde dat het toch echt niet zo moeilijk moest zijn om "Hello" terug te zeggen. Nee, normaal gezien niet, nee. Het kostte me even tijd om mij te realiseren dat het probleem volledig bij hem lag. Sommige andere mensen denken spontaan dat je één of andere vreselijke ziekte onder de leden hebt, maar dat medelijden kun je mooi uitmelken door nog verder af te dingen.

Enfin, op verzoek enig inzicht in de verscheidene technieken die hier in het centrum worden gebruikt. Allereerst is er natuurlijk de stilte-periode. Voor diegenen die de Maan-cursus van een maand doen is dat vijf dagen, voor degenen die de Zon-cursus van drie maanden doen is dat 40 dagen (meer mag dus ook). Voor een buitenstaander kan dat, begrijpelijkerwijs, wat vreemd overkomen als ze onverhoopt niemand aantreffen bij de receptie en dan de gasten om inlichtingen willen vragen..... Omdat je in de stilte-periode geen gebruik maakt van je vermogen om woorden te vormen (in je linker hersenhelft), krijgt je rechter hersenhelft meer kans om van zich te laten horen. Concreet betekent dit dat je meer oppikt van wat er in je omgeving gebeurt, en dat denkprocessen veel meer in beelden gaan werken in plaats van in woorden. Zelfs tot op zo'n niveau dat je eigen lichaam een plaatje van tomaten naar je hersen doorstuurt als je meer tomaten moet eten, of een plaatje van een pot vitamine-pillen als er een vitamine-tekort is. Om de banale grappenmakers op mijn weblog voor te zijn: nee, de front-cover van "The Best of Britney Spears" kwam niet voorbij zweven.

Vreemde Advertentie
Een vreemde advertentie, aangeplakt
bij de groentekraam van San Marcos

Een andere techniek, die wat meer geschikt is om thuis uit te proberen, is het zogeheten lucid dreaming. Dit is een techniek waarbij je in je droom bewust wordt dat je droomt en waarbij je vervolgens met volle bewustzijn in je eigen droomwereld kunt gaan rondlopen, zonder dat je daarbij wakker wordt. Zo levensecht dat je zelfs met de personages in je droom hele gesprekken kunt voeren. Redelijk beangstigend in het begin (want het is net alsof je wakker bent), maar als je er eenmaal aan gewend bent dan is het grote fun. Je kunt je lucid dream enigszins sturen door van te voren verscheidene associaties te bestuderen, die in de droom door het onderbewuste tot één geheel worden gesmeed. Grote onzin en kwakzalverij? Geenszins, recentelijk schreef de Nederlander Victor Spoormaker een proefschrift over het gebruik van lucid dreaming om mensen van hun nachtmerries af te helpen. Mocht je geinteresseerd zijn, vanuit professioneel- of privé-oogpunt, laat het me weten en dan stuur ik je de specifieke instructies om het zelf ook eens uit te proberen. Ik ben bezig met het creëren van een beknopte cursus, hopelijk is die binnenkort af.

Processie in Chichicastenango
Een processie in Chichicastenango

Inmiddels had ik San Marcos ook wel weer gezien. Al was het alleen maar omdat één van de kerkgangers (zie vorige stukje) tot grote onsteltenis van het gehele dorp besloten heeft om tuba te leren spelen. Waardoor de avonden hier meer weghebben van een bezoek aan de Oktoberfesten dan van een ontspannend verposen aan de rand van Lago Atitlan. En dus heb ik me losgerukt uit de lokale gemeenschap en mij op weg richting andere oorden begeven, daarbij gebruik makend van de vele chicken-busses die Guatemala rijk is. En wie denkt dat "chicken-bus" slechts een liefkozende term is voor deze grote metalen rammelkasten, komt bedrogen uit. Laat ik het zo stellen: je mag geluk hebben als je slechts een kip op je schoot hebt. Dat werd mij duidelijk toen ik in één van de bussen uit de witte zak naast mij plots een treurig geknor hoorde komen. Het voordeel van chicken-busses is in ieder geval wel dat ze veel minder vaak worden overvallen dan de gecharterde toeristen-busjes, die van de overheid voorop het busje een groot bord met het woord "Turismo" moeten voeren. Door de lokale bevolking worden ze ook wel "Rijdende Geldautomaten" genoemd.

Oude vrouw bij fruitkraam
Oude vrouw bij fruitkraam

En dat brengt me meteen op de vraag: "Hoeveel mensen passen er in Guatemala in een bus?". Ik kan mij herinneren dat er een jaar of vijftien à twintig geleden een televisieprogramma was waarin een atletiekvereniging uit (laten we zeggen) Waddinxveen probeerde het record "Hoeveel mensen passen er in een Lelijke Eend?" te verbreken. Met succes overigens. Maar op het moment kijk ik toch met andere ogen naar deze poging: watjes zijn het, daar in Waddinxveen, gezien de vullingsgraad die men hier weet te bereiken. Filip Dewinter mag in Guatemala stage komen lopen. Want in Guatemala is 'vol' helemaal niet 'vol'. Of het nu om een bus gaat of om een boot: er kan er altijd ééntje meer in dan dat er op dat moment inzitten. De echte helden zijn echter de buschauffeurs: met stalen zenuwen sturen ze hun bus met duizelingwekkende snelheid door haarspeldbochten, langs gaten in de weg, daarbij al het andere verkeer op de weg handig ontwijkend. Een belangrijke factor voor het heelhuids volmaken van de reis lijkt te zijn of de buschauffeur zijn vriendin naast zich heeft zitten. Zo ja, dan is er grote kans dat je veilig op de eindbestemming aankomt, want er wordt dan veel minder hard gereden en ditto minder gevloekt. Deze vriendin heeft overigens wel de belangrijkste stem in de pauzes onderweg, en hoe lang deze zijn. Zo kan het gebeuren dat zo maar ergens een uur pauze heeft omdat mevrouw daar zin in heeft. Vaak onder zwaar protest van de passagiers.

Dr John in gesprek met een patiënt
Dr John in gesprek met een patient.

Met de bus ben ik aangekomen in Las Lisas, aan de kust. Na het hoger gelegen, en dus koelere, Lago Atitlan was het tropisch warme en zeer benauwde Las Lisas niet echt een heel groot feest, ondanks de vrij imposante Grote Oceaan. In Las Lisas ben ik Dr John* tegengekomen. Dr John is een tropenarts/chiropracter/genezer die door heel Guatemala reist om in de afgelegen gebieden mensen die geen geld hebben voor een dokter, te behandelen. Met een Native-American shamanistische grootvader en een Kaballistische grootmoeder ook iemand die thuis is in de niet-traditionele geneeswijzen. En daarmee zijn zijn behandelmethoden een bonte mengeling van Westerse- en niet-Westerse technieken. Dr John staat hier bekend als de ontdekker van de remedie tegen het dengue-virus. Dengue is een ziekte waar je in het ergste geval aan doodgaat, maar die vooral onder jonge kinderen slachtoffers eist. Bij hen leidt het veelal tot hersenbeschadiging. Het blijkt dat je op eenvoudige wijze met een aantal stroomstootjes op specifieke frequenties binnen een uur het virus uit het lichaam kunt krijgen. Inmiddels heeft de overheid hier deze methode, ondanks zware tegenwerking van de medicijnen-industrie (die het logischerwijs niet zo op heeft met bio-medicijnen), tot standaard protocol tegen de ziekte gemaakt. Hard nodig, gezien het kleine legertje aan geestelijk gehandicapte kindertjes die ik in Las Lisas door de straten heb zien lopen. Naast mensen gratis genezen geeft Dr John ook gratis les, waardoor hij een constante groep studenten om hem heen heeft hangen, inclusief inmiddels ondergetekende.

Palenque in Mexico
Palenque in Mexico

Maar ook Dr John viert Pasen. En dus werd het tijd voor een kleine rondreis. Vanuit Las Lisas ben ik via Antigua en Rio Dulce doorgereisd naar Flores, bij Tikal. Hier heb ik enkele dagen in een heerlijke hangmat gelegen om even bij te komen. Palenque in Mexico stond ook nog op mijn afvink-lijstje. Na een hobbeltocht van een halve dag over een onverharde weg, een kanotocht à la "Kuifje en het Gebroken Oor", een Wild-West taxirit langs de grenspost, kwam ik aan in het Mexicaanse Palenque. Mooi, zeer zeker, maar op geen enkele manier te vergelijken met Tikal, dat met haar boven het oerwoud uittorende tempels veel meer een belevenis is. Mocht je dus moeten kiezen tussen de twee: blijf lekker in Guatemala. Van Palenque ging het richting San Christobal, een pittoresk bergstadje op twee uur rijden van de grens. De beslissing om weer snel verder te reizen was niet echt moeilijk: vanwege Pasen barstte het stadje uit haar voegen met een veelheid aan uit hun voegen barstende Mexicaanse toeristen. Volgende keer maar iets over de lokale eetgewoonten, denk ik dan. Bij de grens met Guatemala leek het er even op dat ik daar zou stranden, omdat vanwege Pasen ("Het Feest van het Jaar") de bussen enkele dagen (!) lang niet rijden. Al was het alleen maar omdat er geen enkele nuchtere buschauffeur te vinden is.

Gelukkig kon ik een lift naar Huehuetenango (zie kaartje) krijgen. In Huehuetenango was ik vervolgens getuige van een zeer bijzondere traditie. Met Pasen maakt men hier in de straten grote tapijten van gekleurd zaagsel, met daarop allerlei religieuze afbeeldingen. Vervolgens loopt men in processie over deze tapijten heen, daarbij in luttele minuten vernietigend waar men dagen op heeft lopen ploeteren. Gezien de natuurrampen die het land elk jaar teisteren een interessante afspiegeling van het werkelijke leven. Inmiddels ben ik aangekomen in Todos Santos Cuchumatan, een dorpje hoog in de bergen. Het is net of ik op wintersport ben, maar dan zonder de sneeuw: de lucht is heerlijk koel en het zonnetje is stralend aan het schijnen. In plaats van lederhosen traditionele Maya klederdracht, geen Wienerschitzel maar pollo fritto, en Mam in plaats van Duits. Erg traditioneel, met on-orthodoxe methoden om de alcohol-overlast tegen te gaan: dronkaards die de avondklok negeren worden eerst in de fontein geworpen, en vervolgens voor een nacht in het cachot gegooid. Dat zal Filip Dewinter zeker moeten aanspreken.

Discussiërend
Met een andere student één
van de behandelmethodes besprekend.

Dr John heeft mij inmiddels gevraagd of ik met hem en een aantal andere studenten vanuit Todos Santos naar de verafgelegen dorpen wil reizen (=lopen) om daar de clinics die hij geeft mede te ondersteunen. De verwachting is dat er in de komende weken ongeveer 250 mensen per dag op deze clinics zullen afkomen, dus alle hulp is welkom. Ondanks dat ik geen enkele medische ervaring heb, en al flauwval als ik het hoofd van Ria Bremer op televisie zie verschijnen, lijkt het me een goede gelegenheid om de handen uit de mouwen te steken. De komende dagen krijg ik dan ook een spoedcursus om de meest eenvoudige handelingen zelf uit te voeren. Ik zal er een aantal andere zaken in mijn reisplan voor moeten laten schieten, maar dat lijkt het me meer dan waard.

En dat brengt me op het geld dat naar aanleiding van mijn oproep in het vorige stukje is gegeven. Er kan in totaal 200 euro uitgegeven worden, waarvoor grote dank! Het geld naar de desbetreffende eindbestemming brengen bleek wat lastiger te zijn. Op de laatste dag dat ik bij Lago Atitlan was bleken de geldautomaten niet te werken. Ik heb daarom besloten om het geld te gebruiken om medicijnen te kopen voor de komende clinics. Ondanks dat dat een iets ander plan is dan dat ik had opgeschreven hoop ik dat de gulle gevers er mee eens zijn dat dit een waardig alternatief is. Mocht je overigens nog willen bijdragen: 11.05.52.601 t.n.v. P.C. Eijkemans te Amsterdam. Nogmaals: niet omdat je mij een aardige vent vindt maar wel omdat je denkt dat het een mooie bestemming voor je zuurverdiende centen is. Ik zal zorgen dat er hier niets aan de strijkstok blijft hangen.

Dank voor de verscheidene e-mailtjes die ik de afgelopen twee maanden heb gehad. Vanwege de stilte-periode en het gebrek aan Internet- verbinding kon ik ze helaas niet allemaal even snel beantwoorden......

Groet!


* Dr John is niet de echte naam van deze mijnheer. Echter, een aantal collega's van hem die ook bio-electrische-medicijnen toepassen wordt consequent gehinderd door de medicijnen-industrie. Omdat Dr John graag zijn werk (het behandelen van de minder bedeelden met low-cost behandelmethodes, specifiek bedoeld voor arme tropenlanden) wil kunnen blijven uitvoeren heeft hij gevraagd of ik zijn echte naam niet wil gebruiken op het Internet (ja, de foto was wel OK). Ik wil dat graag respecteren. Mocht je overigens geinteresseerd zijn om ook een tijdje bij Dr John te studeren, dan geef ik je graag zijn echte naam en hoe je hem kunt bereiken.


Volgende keer: Bij de Maya's

Vorige keer: Lago Atitlan & Las Piramides